بررسی تغییرات فراساختمانی نورون های عقده ریشه پشتی نخاعی بعد از قطع عصب سیاتیک در رتهای نئوناتال

بررسی فرا ساختمان نورون های حسی گره ریشه پتشی نخاع بعد از قطع عصب سیاتیک در موش های صحرایی نئوناتال قطع عصب محیطی باعث مرگ نورون های آکسوتومی شده در موش های صحرایی نئوناتال می شود. اما علت این که نورون های به واسطه نکروز از بین رفته اند یا آپویتوز، تاکنون به خوبی مشخص نگردیده است. تحقیق حاضر مرگ نورون های گره پشتی نخاع در سطح ‏‎l5‎‏ را مرود بررسی ثار می دهد عصب سیاتیک سمت راست (آزمایش) موش های صحرایی از ناحیه میانی ران در سن های 1، 3، 5، 7 و 10 روز قطع گردید. بعد از 5 روز گره های ریشه پشتی ‏‎l5 نخاع سمت راست (آزمایش) و چپ (کنترل) همه گروه ها جدا، و برای مطالعه با میکروسکوپ نوری و الکترونی ثابت گردیدند. پس از طی مراحل آماده سازی، از نمونه های پارافینی برش های سریال تهیه و پس از رنگ آمیزی، هستک های سالم شمارش گردید. آنگاه با تعیین فاکتور تصحیح، تعداد نورون ها در گره های سمت راست (آزمایش) و چپ (کنترل) همه گروه ها بر اساس روش شمارش سریال ‏‎schmalbruch (1987)‎‏ و همچنین روش فیزیکال دایسکتور محاسبه گردیدند. نتایج حاصل کاهش معنی دار را در تعداد نورون های گره ریشه پشتی ‏‎l5‎‏ نخاع سمت راست در مقایسه با سمت کنترل به شرح زیر نشان داد. 4/32 درصد از حیوان 1 روزه، 2/27 درصد از حیوان 3 روزه، 8/23 درصد در حیوان 5 روزه، 8/22 درصد در حیوان 7 روزه، 8/21 درصد در حیوان 10 روزه در روش شمارش سریال و 06/34 -درصد در حیوان 1 روزه، 7/25-درصد در حیوان 3 روزه، 2/20 -درصد در حیوان 5 روزه، 0/20 درصد در حیوان 7 روزه و 2/14 -درصد در حیوان 10 روزه. خصوصیات مورفولوژیکی مرگ نورون ها نیز با استفاده از میکروسکوپ نوری و الکترونی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که حداقل تعدادی از این نورونها به علت آپوپتوز کاهش یافته اند. ارزیابی مورفولوژیکی به وسیله میکروسکوپ نوری و الکترونی تغییرات تیپیک آپویتور، نظیر هسته های متراکم شده بازوفیل ‏‎(condenced bassophil nuclei)‎‏، تشکیل کلاهک هسته ای ‏‎(nuclear cap)‎‏، چروک خوردن سلول ‏‎(cell shrinkage)‎‏ و تشکیل اجسام آپوپتوتیک ‏‎(apoptotic bodies)‎‏، را به خوبی نشان می دهد. به طور کلی می توان گفت که نورون های گره ریشه پشتی نخاع پس از قطع عصب محیطی دچار پدیده آپوپتوز شده و کاهش تعداد آنها وابسته به حیوان در هنگام قطع عصب می باشد و در حیوانات 1 روزه بیشتر از سایر گروه ها می باشد.